ریزماهی متو – موتوماهیان(Engraulidae) ، یکی از مهم ترین ماهی های ایران و دنیا به شمار می رود که به وفور در صنایع مختلف بکار برده می شود . باید دانست که خانواده موتوماهیان ، عضو راسته شگ‌ماهی‌سانان (Clupeiformes) میباشند که در برخی از منابع به جهت معرفی گونه ، از اسم Engraulididae استفاده شده است و نیز در ایران ، این گونه را با نام های چون : موتوماهیان و آنچوی‌ماهیان می شناسند . این خانواده ماهی دارای 14 گونه متمایز بوده که در این مقاله کوتاه از ایران متو قصد داریم پس از ذکر خصوصیات کلی خانواده ، از آنها نام ببریم.
خصوصیات کلی خانواده موتوماهیان
- میزان و درجهٔ پراکندگی (متمرکز) این گونه در اقیانوس های اطلس ، آرام و هند میباشد .
- موتوماهیان در سطح جهانی دارای 17 جنس مختلف و 150 گونه متمایز میباشند.
- موتوماهیان دارای زندگی گروهی هستند.
- خانواده موتوماهیان بیشتر (نه همه آنها) در آب‌های کم عمق و نزدیک به ساحل و در نقاط گرمسیری و استوایی زندگی میکنند.
- بعضی گونه‌های موتوماهیان در آب شیرین زندگی میکنند یا به عبارتی دیگر توانایی وارد شدن به آب شیرین را دارند.
- در این گونه از ماهیان، دهان زیرین، فک بالایی جلوآمده و استخوان پیش‌فکی طویل است و نیز ممکن است دندان‌های فکی ماهی پیشرفته باشند و یا اینکه اصلا وجود نداشته باشند.
- دارای 10 تا 50 خار آبششی و 7 تا 19 عدد قوس آبششی میباشند .
- این گونه ، دارای نواری نقره ای رنگ در پهلوها و فاقد هر گونه خط جانبی هستند ونیز بدن شفاف آنها است.
- در گونه‌های موسوم به آنچوی عهد قدیم صفحه پولکی ناحیه شکمی موجود دارند اما در گونه‌های عهد جدید اغلب صفحه پولکی ناحیه شکمی وجود ندارد.
- باله‌های این گونه از ماهی فاقد شعاع سخت بوده ونیز باله پشتی منفرد و باله دمی دو‌شاخه هستند .
- این گونه دارای فلس‌های دایره‌ای شکل و سست هستند.
- تغذیه این گونه در طول روز انجام شده و اکثراً فیلترکننده هستند و پلانکتون جانوری می‌خورند، به ندرت ماهی خواری میکنند.
- دارای طول حداکثری 50 سانتی متر هستند.
خانواده موتوماهیان
موتو معمولی – Encrasicholina punctifer
آنچوی وایت‌هِد – Thryssa whiteheadi
موتوماهی دویس – Encrasicholina devisi
آنچوی اروپایی – Engraulis encrasicolus
آنچوی هاردنبرگ – Stolephorus insularis
موتو سرکوتاه – Encrasicholina heteroloba
موتو هندی – Stolephorus indicus
آنچوی بائلاما – Thryssa baelama
آنچوی دوسومیری – Thryssa dussumieri
آنچوی همیلتون – Thryssa hamiltonii
موتو سبیل‌دار – Thryssa mystax
آنچوی دهان‌کشیده – Thryssa setirostris
لچه دهان نارنجی – Thryssa vitrirostris